Arikakay

Arikakay （阿里卡該）

I niyaru’ nu Pangcapangcahan, ira aca ku kungku nu matuasay tunu Arikakay tu sapatalaw tu caayay pitengil a wawa atu lingatu nu laedis atu lisin nu Pangcah.

Mahaen ku suwal i ti:yahen, ira kiya pihacengay ku tarakaw misa’uya’uyaannay a mapayi’ay, micidekay a tamdaw, pangangn han nu heintu “ci Arikakay” han, sulinay saremiad saan a mihulul caay kadademak, matuka henaca, sremiad saan a makulec ilutu nu Parik. Na u awaayay kutekiteki a niyaru’ pihaceng tuwaca ku demak cungdus han. Yalingatu ira kiya babahiyan kerid han nira kira tatusaay a wawa nira a talaumah, katangasaantu a pacucu kira.

Satusa satu a demak militawal kira arikakay tu tahekalay a babainay a misalama tu babahi nu luma’. Milingeru tu nikabuti’nu babahi a mikuliniw, pacekilsa awaaytu itepar kira milediay a babainay nu luma’. saka tulu nira demak:itiya iawaawaayay ku ma’uripay a sa’uwac, araw adihay saca ku butibuting atu urang, tuna mahaen tayra ku wamin ku babainay atu wawa a mapapariy a milepel i sa’uwac, u babahi hantu i lumu’a mitala tu sakalabi’.

A sidemak kaw nasahen, araw simiratuhay tu tapang nu niyaru’tu sapikisa tira demakan, sulinay kakibana’ay tu nidemakan nira arikakay. Tunamahaen u sapatayaw tu ku ringes nira niyaru’. Ira tarakaw ira kilemel nu arikakay awaay ku makademecay, maduka ku madukaay, alumna ku mapatayay atu madukaay nira pangcah, aluman ku temangicay nira Pangcapangcahan.

Turuma satu aremiad, u nisimsim ni Marang tu sapidemec tira arikakayan, kaw sarakarakat sa cira araw tangasa i liyal ku rakat, aru’sai tataakay a uncung, tada mangeru’tu kiya i, butisa i nikamaru’ tuway, kataletihan nira kira kawas nu liyal ci Kabid, sianadaen kiyari paduwal satu i ngitih: wawaaw! u kawas ku arikakay, caay kaw tamdaw, sisa samaanen namu a miletaes caay tu pakademec hantu, tuliken ku purung a paluec i sarapet nu namu hantu. Salemedaw nu mita satu.

Ira mahaen, mitengil kira tapang tu nasuwalan a papipacabay tu sikawasay a miratuh a pakaen tu timulay a Malataw, i waliay a Kafid tu sapakalemed nu heni. Sulinay ira sakakaay nu arikakay keba’sa a patusur i aayaw ni Marang, a papisulul! A kaa patahekal tira purungan, sululen kami satu.

Tuna miliyas kira arikakay pasuwal satu: aray han kamu, ira aca ku nipalemed nu niyam i tamuwan, tu enemay nu mihemihecaan, katayra i liyal i tarawadaw a patata tu icep, epah, tuluay nu kaliti a turun atu purung a pakaen i tamiyanan, mapalemed nu niyam kamu satu!

Makayni tina kungkuan sulinay u lingatu nu “laedis atu lisin” nu Pangcah.