Kawakawasan ratoh: Ci Osap
Ci Osap( 歐撒甫)[1] mikawit
Mapohaway ato wawa no wawa(盲目老婦與孫子) mikawit
Ono Tafalong a ratoh koninian iti:ya ho.
Citama' i sailoh no mato'asay ko kapah(部落年青人在老婦女的獵場捕獲獵物) mikawit
Ono Tafalong a ratoh koninian iti:ya ho. saan ci Osap hananay no to’as i Tafalong a niyaro’ ,o madaponohay mapohaway heca, tatosaay canira a malefayi ato wawa no wawa ningra, saciparod[2] saan i,o sailohay[3] nangra ko saka’orip, itiya sato tatodong to no piilohan no mihecaan, lomaoc to ko kapah no ninian a niyaro’, sowal sato koya kapah no niyaro’, ”a ilohaen nomita kiraan a sailoh niraan a mato’asay” sato ko kasasowal no kapah.itira to a sowal han to no kapah koya a mato’asay to nikasasowalan no kapah a sapiilohaw to sailoh niya mato'asay.
Paca'of han niya mato'asay:”caay ha kapah, aka paci’eci kamo a midemak toraan, tapal han imatini’i masa ko pitapal namo to parod niyam imatini, a omaan ko iraay kiyaan a isailohay a ’a’adopan, ano iraay ko ’a’adopen a matini ko parod niyam a awaawa ko maamaan haw ” han to noya a mato’asay.
Nikawrira ca ka yoyang(sodod) koya a kapah sowal sato:”caay ina” sato a misatiyotiyol[4] caay to ka domoc(filo) ko sowal noya a kapah, oyaan sato a mato’asay i,”ano matira aca i, mahaenhaen aca ha kapah” sato koya a mato’asay.
Oyanan sato a kapah i, sowal sato: ”hayi ha ina, a o tala to nomiso to tahaloma’ no niyam o kapah haw ”. O lowad to noya a kapah a miiloh toyaan a sailoh noya mato’asay, sa citama’ saan kian a kapah i, macacamol to kararayan[5]ato ngafol[6] ato fafoy ko pinaro niyaan a sailoh,mapaherek 528p.sato ko nipiiloh i, o pataloma’ to no kapah to tama’, patayra i cisailohay a mato’asay kiyaan a kapah to tangal i,”taynien ina ko patelian to tangal niya tama’ niyam o kapah” saca ko sowal.
Hemek sa to a patada koyaan a mato’asay to fasolan i potal, so’elinay mitepotepo sa kinian a kapah pateli to tangal no tama’ ,rarid sato ko talatepotepo a tengilan niyaan a mato’asay,mato matomesay to ko fasolan, oya fasolan niya a mato’asay.
Samangahen no kapah a pafeli to 'a'adopen(年青人欺騙老人只送一個獵物頭) mikawit
Toan[7] to niaan a kapah, “hatini to ha ina” sato koya kapah. Naikoran sato niya a kapah i,” helamen[8] to fa’ang[9] kinian a tangal, ano hacowaay to , haocong[10] hokini” han to niya a mato’asay kiya a wawa, sowal sa kiya a wawa i,”cecayay heca kini ina ko tangal no mancel ” han to no wawa. “hamay”[11] ha to niyaan a mato’asay. So’elinay moni’(kona’i) sato kiyaan a tangal niyaan a mancel, hinam han i,na o iyaanay to a cecay kinian a tarastasay a tepoen i fasolan niya kapah.
Oya sato a mato’asay i,mangic to ko faloco’ “o maan ko haenen a misakumot(misamsam) ko pakoyoc imatini, ’ilohen to ko sa’iloh nomako nacima ko sanay” sato kiya mato’asay.
Mifetik to to'asa ato kawas no kakarayan ato sera ta makedal(祭祖和天地神使之乾旱) mikawit
Yan to misatekel to cingra mafetek(mifetik) to mato’asay niira ato kawas no kakarayan ato sera, nasaan i, o rarid to no kedal a misatolo a folad ca ka cinanom koyaan a niyaro’. Tiyaan a nikakedal i, makerah to ko sa’owac ato tefong, mapatay to no kedal ko pinaloma miyaan a niyaro’
Oninian sato a mato’asay a nanom i, kalakiyo’kiyo’ to i pacikengan a masadak ko niira a nanom. Sowal sato kiyaan a niyaro’ “ o masaay ko nomiso ina a nanom,naw iro caay ka kerah, ami sato o niyaro’ imatini haw i, mapatay to kami no nananomen” sato kiyaan a niyaro’.
Oyanan to i, lomaoc sato kiyaan a niyaro’ itira i potal noya a mato’asay, oyaan sato a malafayiay ato wawa no wawa pafidfiden (pataliyoken) to nangra to fokeloh mala’anengan niyaan a kapah i potal, so’elinay o lalikolikol to niyaan a kapah maro’ tiyaan a fakeloh.
Pararid mafali ato ma'orad(連續暴風雨) mikawit
Papero sato kiyaan a mato’asay i,“ tengilen ha kapah ko sowal ako, sa cisowal sato i,kopikopi cacekos kacitiih to, hatini ha kapah, ano mangic aca kamo to nananomen” sato kiyaan a mato’asay, nasaan i,parisifo’ to ko fali ato ’orad, itiya yaan sato a kapah milaliw hen, nasaan caay to ka mowad ko para’ nangra a micipepat i fokeloh,tahira to cila to a dafak kiyaan a faliyos, itira to cangra i potal a miki’orad a tahira to cila.
Sowal sato kiyaan a mato’asay toyaan a wawa ningra, “ hinamen to fa’ang kiraan a kapah” han to. sowal sato kiyaan a wawa i,”caay to ka dademak, salangdaw salangdaw sato ko mata niyaan a kapah ina” sato kiyaan a wawa.
Nanoyaan caay to pisakomot to pakoyoc(從那時候不再有人欺負老弱婦孺) mikawit
So’elinay, sadak sato kiyaan a mato’asay a mifetik i, o doa to no fali ato ’orad, kawih han to kiyaan a kapah i, mowad to a ma’emin. Sowal sato kiyaan a mato’asay i,” masa ko faloco’ namo a haenen ko pakoyoc, ano caay kamo pisakomot i, ko nacaay to ka matini kamo” han to noya a mato’asay.
Nano tiyaan to i,caay to pisakomot to pakoyoc kiyaan a niyaro’ saan ko sowal a tahanini matini.
Pacefaday tilid(註釋) mikawit
- ↑ 臺北帝國大學言語學研究室調查。《原語による臺灣高砂族伝説集》。台北。昭和十年(1935)。p.527-532。
- ↑ saciparod 過日子。saci-依靠，依賴。parod 爐灶。
- ↑ sailoh 領地，獵場。sa人為規劃或開闢的場所。iloh 火燒。早期阿美族人以的粗放農業以燒墾為主。
- ↑ tiyaol 一再的，重複，再一次。misatiyotiyol 一再重複。同misaliyaliyaw.
- ↑ kararayan 鹿。同 malonem.
- ↑ ngafol 羚羊，雜色的鹿;山鼠。
- ↑ tafalong 這一帶回家之意.冋minokay。
- ↑ 看看，檢查看看。同hinamen。
- ↑ 對小女孩的暱稱。o pitahidang to wawa no wawa.
- ↑ adihay
- ↑ mihamahamay出示, 給…看。