Kawakawasan ratoh:karecrecay ato salil

Karecrecay ato salil 妖怪和漁網

mikawit

Misanowina koya karecrecay 妖怪變裝成媽媽

mikawit

Itiya i no to’asan a mihecaan, maomah kowina i hadhad,papifafa han ko kaka to safa ningra. Oya sa kaka tayra i palapalaan a mikilim to kakaenen a fidaol.misakilikilim ko kaka i semosemotan paceko’ sa a tomangic koya nifafaan a safa. Iromatini, ira matengil no kaka ko mitahidangay to ngangan ningra, eneng han nira ciwina koya mitahidangay. Sowal sa ciina:

”pacocoen ho ako ko safa”

Itiya sato hepol han no kaka ko inafa pa’afofo ciinaan,sakahemaow sato ko ’afala,sowal sa ko ina:

”kapikilim to kakaenen a fidaol” han ni ina ko kaka

Hemek sa ko kaka a tayra i palapalaan a mikilim to fidaol.caka halafin papifafa ho ciina to safa, mifafa ho miliyaw ko kaka.

Nikawrira, ca ka halafin,ira heca ciina a tayni nipacoco to safa.sowal sa ko kaka:

”caay ka ihoniay ho kiso a mipacoco to safa haw?”

”ihakowa a pacoco kako saw?”

Malaliyang cangra tonini a demak, sowal sato ko ina:

”Ano masamaanay to, ’epoden ko safa pafelien kako”

’Epod han to no kaka koya mafoti’ay a nifafaan a safa pafeli ciinaan.

’afofo han no ina koya safa, sakahemaw sa:

”yi! Mamanay kina demak, ha kaka”

Tapohen ni in akoya safa, awaay ko tiyad, ma’eminay mangiwal ko tinai’.

”mamaanay kina wawa!! Caay ka’eca mangiwal no karecrecay ko tinai’ nina wawa, o karecrecay ka inoniay a malawinaay”, tata’ang to ko tangic nona wina ato wawa a minokay.

Misanofa'inay koya karecrecay mi'odang to fafahiyan 妖怪變裝成丈夫調戲婦女

mikawit

Cowa ka halafing ko romi’ad, misacepo’ ko niyaro’. Masaka’ ko tangalawan to sakakinacecay, tarariyar to ko fa’inayan a mifoting, o fafahiyan iloma’ a matayal. Herek no lahok, pcekok sa a to’eman ko kakarayan,o dadaya to sa ko fafahiyan opoh sa a misakalafi, maherek a misakalafi ira to a minokay koya mifotingay a fa’inayan, ala’oro’orong sa to foting, maherek a malafi tangsol a mafoti’ kira fa’inayan,to sapi'odangaw nangra to fafahiyan, malepon ko pi’odang tarapapotal a milaliw, safaheka sa a ta’engad ko kakarayan. safaheka sato ko iniyaro’ay a fafahiyan tona demak.”mana talifahal sa a ta’engad aca ko kakarayan” sa a malalicalicay ko fafahiyan.

Minokay nani riyar ko fa'inay丈夫從海邊回來

mikawit

Iromatini, ira to ko fa’inay nagra a minokay, sowal sa ko fafahiyan:

”na’o saw? Ihoni ha kamo a minokay kiya saw?”

Paca’of ko fa’inayan:

” mamaanay saw? Nengnengen ko cidal cowa ko patiyamsiman a wiw saw?”

Saraawaw sato ko iniyaro’ay a tamtamdaw.

”ya iraay minokay ihoni a tayni misamangah ititaana a tamdaw, cima kiraan?” malaliclic to ko cimacima tona kakafahekaan a demak.Ira to ko laheci no kasasowal:

”o midemakay to matiniay cowa ko cima, ci Karecrecay kiya!”

O so’elinay ci Karecrecay ko mihaenay, tatamatamaay cangra a ma’emin.

Ciwawa ko cecay a fafahiyan mi’odangay no Karecrecay 有一個被調戲的婦女生小孩

mikawit

Ira ko cecay ma’odangay no Karecrecay a fafahiyan,caka halafin ko romi’ad masofoc to cecay a fa’inayan a wawa,sofoc han mitiya o falo anca siwaay to ko mihecaan a tata’ang ko tireng, i pokoh no tatirengan ningra i,cifanohay a ma’emin. Mapasawkit no ‘alomanay caay ka’eca o wawa ni Karecrecay kinian, ci Tolay han a pangangan, yo lima kosafaw no mihecaan ni Tolay, ira ko falo a laya’ ko ka’akawan, palalini han ko tamdaw no niyaro’ay matiya o ciwciw.

Masasowal ko finawlan:

”lahecien ita a milaplap ci Karecrecay.”

Saka lomowad to ko kapah no niyaro’ a miala to ’aol, hapipatelian to salil a sapitilo. Tayra to i niyaro a milaplap ci Karecrecayan tarapapotal no niyaro’, masemer ci Karecrecay, alapekapekaw sa a milaliw, nikawrira, ira ko cecay a Karecrecay i salil a sapatilo, ci Tawci hananay ko ngangan nira. Saowal sa ci Tawci:

”aka ka patayen kako, pasifa’en ako koma to ilisin a demak,ta caay ka patay kamo to nika awa no lisin”

Lalengatan no lisin a demak 歲時祭儀的開始

mikawit

Orasaka, mapa’orip haca no iniyaro’ay a tamdaw ci Tawci.

Sowal sa ci Tawci:

”kapidemak kamo to pisahafayan, paroen i ’ariri ko fahay namo, sakatosa a romi’ad o pi’adopan ato pifotingan a romi’ad, yo mamalingad a dafak, manga’ay to a komaen to titi no fafoy, nikawrira, o pisacepo’an a lisin aka ca ka pisaliway to siwa a romi’ad, mahaen ko pasifa’ ako, mafa’ay to kamo haw?”

Nikawrira, o nisowalan ni Tawci pafafelihan ningra to so’elinay a demak,o sapipakadetaw ningra to lisin sa pacefa han ningra ko sowal, maherek a somowal pasiwali a riyar comikay a milaliw, yo milakec to riyar tahiraay aca to tosor ningra ko karecep, macekok ko finawlan no niyaro’.

miriniay ratoh i Kalinko在花蓮有類似的傳說

mikawit

Itini ka’ami’amis no Kalinko ira ko mirini’ay a kawakawasan a ratoh.[1]

Itini ka’ami’amis no Kalinko ira ko mirini’ay a kawakawasan a ratoh.

Itiyi:ya itiya:ho no to’asan ho mihecaan, ika’amis no kalinko a Parik niyaro’an,ira a maro’ ko alomanay a ’akawangay a tamdaw, cowa ko mamahareng no tamdaw ko ka’akawang nangra, rahoday a marawis nangra ko fo’is, cecay a hawang mahawangay ko tata’angay riyar,caay ka o katata’ang aca no tatirengan, mafana’ ho misakaram.o saferengay no misatatiihay to maamaan a tatiihay karecrecay canira, o Arikakay kami saan pangangan.

Ona Arikakay honihoni mirawraw to niyaro’, mitakaw to panay i ariri, misamangah to wawa, kaenen nangra ko tinai’ no ka’emangay, mi’odong to fafahiyan no niyaro’, oya awaay ko kihar a niyaro’ iro matini sato marawraw to romi’ami’ad, matalaw to ko cimacima, ciangi’ masadak.

Masasowal to ko iniyaro’ay samaanen ita a mihadefek kina Arikakay, misimaw to niyaro’, midipot to finawlan hokiya? Orasaka saopoen to no kakita’an ko cipatelaway a kapah a papikonling mitongal heca to taneng, ira ko malasong, comikay,mipana’, miraoy to fonos, mihafalfal[2],cisadama a miteloc[3], ira ho ko romaroma kahirahira a pikongling to kapah.

Halafin to ko pikonlong, malacipatelaway, cicediay a sofitay no niyaro’ kina kapah.

Hemek sa ko kakita’an a misata’ota’ong.

Nanay lakamkam to a malowid koya Arikakay. Maraod to ko pilicoan a romi’ad, kaeriden no kakita’an koya kapah a mapolong tayra i lawac no Parik ’alo , cecay ko sowal no kakita’an, safirofiro sa ko kapah a milico to Arikakay, isa’ayaw o lamal ko sapico’a’ang,do’edo sa o fonos,fokeloh sapilico to Arikakayan.

Nikawrira, tadata’angay ko ’icel no Arikakay, cowa ka cocok no fonos, orasaka, aloman ko mapatayay a kapah no ’Amis a tamdaw, harateng sa ko kakita'an, ’osawawen ho ko sapiliyaw a sapilood a ’icel, ma’edeng a samanen pasasorikor sa kita han nir ko kapah.

Toya dadaya mapalemed no kawas no riyar ko kakita’an, o polong no naliti'[4] ko sapisalisin namo ta malowid namo ko Arikakay saan koya lemed.To cila a romi’ad manengneng no Arikakay koya polong no naliti', tangsol sa amipitosor koya kakeridan no Arikakaay i ka'ayaw no 'Amis a tamdaw, oya romaroma a Arikakaay mitodong to a mipitosor. tomangic a somowal:

”ano caka pipatay kamo tamiyanan, cowa to piliyaw a mikari’ang kami i tamowanan” saan koya kakeridan no 'Arikakay.

Imatini, nengneng han koya katalawan a pising no Arikakay damsay to a nengnengen, caay to ka matiya ta i’ayaway a katalawan a 'Arikakay.

Oya kakita’an no niyaro’ sowal sa to ’alomanay, telien to koya polong no naliti', celi’ han nira a pasowal ko Arikakay:

”kapilaliw ito, aka to ka tayni tahada’oc” han nira.

Sanoyanan sato rihaday ko paniyaro’an no Parik.

Pacefaday a tilid(註釋)

mikawit
  1. 參考Arikakay 條目。
  2. 摔角。另有相同的單字 kalalefoan, mararokod, marahokod, semo.
  3. 撐竿跳。
  4. polong no naliti' 是指芒草的一綑。早期就被阿美族人拿來當祭祀的祭品, 巫師祭拜天地祖靈時的法器。