1895.4.17 Maguan katatelekan (1895.4.17 馬關條約簽訂)

mikawit

1894 miheca malengat ko kalalood no Dipong ato Mancin, mapidah ko Mancin, micomok ko Dipong a masasowal, kinapinapina ko kasasowalan saka itini to i 1895 miheca 4 folad 17 romi’ad itira i minato Maguan no Dipong a Chunfan hotel masasitilid to Maguan katatelek, laloma’ no katatelekan masaheci ko ’orip no Taywan Penho nai Mancin paliyasen ko Dipong.

O ’alomanay finawlan no Taywan caay pihayda tonini itiya, o saka saan irama niyaro’ ko kapidahan no Mancin i, mana keriten ko Taywan. O kafana’an no Taywan a tamdaw i, wata ko raay ko kalaloodan no Dipong Mancin haw i, o karawrawan to saka fecol no tiyadan ko nihaenan, kasasowalan han no tosaay kitakit Dipong ato Mancin ko saka’orip no Taywan.

Itini to masapinang o awaayay ko no niyah kitakit ko Taywan, padeteng sa o tao ko misetekay to ka’oripan likisi.

Ono niyah a sapipa’oripaw ko finawlan no Taywan mipalowad to liciay “Taywan nipakoniraan kitakit” sanay a lalowadan, o saka saan i o sapiafadaw to romi’ad saka hapinangaw no kasakitakit a mikihar toni toloay kitakit a midemok (ikor misahirateng to sapatiko to Mancin kitakit nasa), ikor caay to ka laheci, kiemel ko sofitay no Dipong itiya toya mihecaan malefek ko Taywan, saka 50 mihecaan no Dipong mikowan a to’ek to Taywan.  

O pikowan no Dipong to Taywan i 20-30 mihecaan ranikay ko kacomahanan itiya, nano o mapakomaanay a sera fahal sa o macomahaday nengnengen no hekal, naka o kasasiiked no finacadan i Taywan a ponka, lekakawa, selal malatiih, o pikowan no Dipong to Taywan samatiya to o sofitay ko harateng mirofirof to kalaloodan, kasaniyaro’ malefek to no matatekoay kitakit ko pilood.

Paherek ko lalood no saka tosa i, o palowad no Taywan ato pinangan no finawlan matatifac to i sakalay Congko, oya to masararemay harateng pinangan a Conghuaminko sifo ko mikowanay to Taywan, honihoni ira ko kasasiwtoc mapapatapatayay a demak, mangalef nano mapidahay kalalood no laloma’an no kitakit malaliway a masaso’otay ’ofad a tamdaw tayni i Taywan, awaayay ko no niyah kitakit a fanawlan no Taywan awaay to ko sapipili’ o hayda sanay to, o iraay ho a sowal, ponka, harateng, o malasawaday to a matafo, o latiihay a demak padoedo sa a masadak.

Mitiko toninmi a Maguan katatelekan itiya a finawlan no Taywan to saki niyah a ’orip awaayto ko pakayraan, o nika paherek to no kalalood mala o milaliway kahiceraan saka tangasa anini o caay to ko papakaliyas tonini kararoma’ no ’orip, misaliyaliyaw ko likisi pasifana’ titaanan, o awaayay ko kitakit dengan o tala sanay to pilili’elan.

O pahecian no Taywan anini o papotalay mikowanay a Conghuaminko, o nano pikinafalah no ’alomanay tamdaw ko sapicikeroh to ikor no saka nikapolongan a mafalic malalen ko kalalikakawa, sakararid finawlan no Taywan i nikapolongan a telak ko sapilifet to sapi’emod no Congku a parana’an, matiniay a ’orip masakohkohay ato kaoratan, samaanen ko rakat to ikor? Samaanen minengneng ko pakasawayay to nikapolongan a mapoheday nai papotalay tayni a Conghuaminko? O pilifet to taneng no aniniay finawlan no Taywan koni.