O kakay
O ngangan no O kakay(烏卡蓋部落)
mikawitO kakay a niyaoro’, sakacahakaw to paloma’an ko pakayniay i Fata’anay a niyaro’. o sowal są a cecay, caay ka lacodad. o Iwatan a finawlan ko ka’ayaway a tayni a maro’. to rarikor how i, matalaw a mari’angay to cangra ko Toloko a tamdaw , saka pikilim to roma a kafolawan ko nga’ayay sato cangra, saka mafolaw cangra a tayni i katimol no O kakay a niyaoro’ , tayra sato i Roy-Suy siyang saka ‘edeng cecay ci ’Okakay han a tamdaw itiya ho. ikol to i o malinah ko aro’ na Fata’an a finawlan a tayni misaopo.
Doedoen o sowal no itiniay i ‘ayaw, sowal sa macacamol to Iwatan ato Taloko a tamdaw itini i fati’ian no Sasifo’an lotok(中央山脈), na o kakec to parawodan to kaliomahan ato pifotingan ato pi’adopan, mararid malalood ko Iwatan ato Taloko. nawha adihiay ko ’okak no tamdaw, saka o nika ’Okakay to mapangangan no Pangcah a finawlan tona sera.
O roma san i, ira haca ko paratohay. Ira ko cecay cingangan a kalas ci ’Okaysang (o Ripon a sowal)i niyaro, matiya o niyaro’ no ’Okakay i sakowan no Kalinko, tadamaan ko nipipaloma i sinasera, miliyaw a maomah a mipaloma, irikor sato, mapolong a misafaloco’ a o maan to ko rikor no niyaro’, mapolong ko finawlan a misanga’ mihalaka to pasamaaman, malalok ci ’Okaysang to sakiniyaro’ a demak . orasaka, pangangan sato ko niyaro a finawlan to ’Okakay i ikor no mapatay to ciira.
O kasiikedan no niyaro’(部落特色)
mikawit’Okakay a niyaro’, o-ka-kay ko sowal no holam. pakayni i saka’orip o pala ko pinengnengan no ’Okakay, o sailoh no Kalotong a niyaro’, itiniay i saka’etip a lilis no Sawalian lotok.(海岸山脈) caay ka ’alomanay a niyaro’i ilaloma’ay no Guangfu-syang (光復鄉 sowal no holam ) no Hualien-siyen (花蓮縣 sowal no holam ) , i laloma’ay no Ta-sing a niyaro no Guangfu-syang ko Okakay a niyaro. o kang-ciye ko I ’ayaway a ngangan no Ta-sing a niyaro, o kang-ciye hannay a sowal i, nano sowal no ’amis konini a ngangan, ’Okakay han no ‘amis, tada adihay ko ’okakay sanay.
Taloan no ’Okakay, masanga’ i Ming-kok 75 miheca tangasa i matini, malitemoh to niyaro’ nangra ko toloay a faliyos ato cecay a iloh. o eli’ ko fadahong no loma’ no niyar’ itiyaho. narikoran no faliyos ato iloh, matastas to niyar’ a finawlan ko matelangay a loma’ a maemin. o marad a ’okak to sapitaloan’ no niyaro’. ta ira to kasa’opoan to ano ira ko maan a dademaken no niyaro’.
Itiyaho ko ta’loan i , to laday to romi’ad, i talo’an ko caay ho mi kikongay a kapah a kamaroan ato sapidipotaw to ’orip no niyaro, i ’ayaw, o todongay to o pitilidan ato pinanaman to sifana’ ko talo’an no niyaro’, kalomanmaan misanga’ to sapi’adop a lalosidan, mikawit to safang miwikwik to fakar tapila’, minanam to radiw ato kero, mifana’ to sapingodo ato pakimadan to rayray no ’orip, maemin itini i talo’an a mireko, o kakitaan no niyaro ato mama no kapah a macacorok a palalan ato pasifana’. o roma i , mipa’odang to fafahiyan, orasaka itiya malopidipangan to ko talo’an no niyaro’ , o roma stao, ano ira ko tata’akay a demak ato pisaopoan no mi’adopay i , itini sato ko pisaopoan to tamdaw no niyaro, onini a talo’an ’edeng to o kalikodaan to kailisinan ato kasa’opoan.
O nikalopisak no O kakay (人口分佈)
mikawitItiniay i Guangfu(光復) Cen no Hualien(花蓮) ko O kakay a niyaro’, 215 ko sa’osi no parod no loma’, 578 ko sa’osi no tamdaw.
48% ko ka’aloman(多的) no Yincomin(原住民), polong han i, 280 ko tamdaw; o roma sato i, 52% ko ka’aloman no roma a finacadan, polong(全部) han i, 298 ko tamdaw.
O pa-sin-to(百分比) no ka’aloman no tamdaw no kasafinacadan(族群) i, ko Amis(阿美族)45%, Bunun(布農族)2%, roma(其他)2%.
Ira ko picodadan(大興國小、信望愛部落圖書資訊站) i niyaro’.
O finacadan no Yincomin(所屬阿美族群)
mikawititiniay i Guangfun-syang (光復鄉 sowal no holam ) no Hualien-siyen(花蓮縣sowal no holam) ko O kakay a niyaro’, O tatapangan a niyaro’, ira ko O kakay, Fata’an, Kiwit, mililis to tarawadaw no Siwkolang a siniyaro’, na itira i tarawadaw no Kalingko talatimol tangasa i Cilamitay, nawhani maemin paniyaro’ i lawac no Siwkolan a tarawadaw sa mapangangan to Siwkolan a ‘amis. ira ko Fata’an a niyaro’, Tafalong a niyaro’, Sadoa niyaro’, Atomo a niyaro’, Kalotong a niyaro’, Kalotong a niyaro’, Fahol a niyaro’, Laso‘ay a niyaro’ ato O kakay a niyaro, falo a niyaro’ ko pipolongan.
O pitooran no finawlan (族人信仰)
mikawitO pitooran ko finawlan no O kakay i, ira ko tosa a kinkay , o tingsikiw ato ciwlokiwkay i O kakay , o ciwlokiwkay a tamdaw ko ka adihay. mamaan ca ko deamk no sapitolon ko niyaro’. pakayni sa’opo no kinkay,malosakarikec sto sakarakat no ’orip no Yincomin, ano iraay ko adada, o pades ato ira ko tatiihay a manmaan a demakan, maemin mitahidang to kiwkay mipadang.