Tafugan

O ngangan no Tafugan (三富橋部落由來)

’Ayaw no Ko-Foko-Go, nawhani misaomah ato ciloma’ ko salong a tamdaw i Cawi’, malinah ko aro' ngara tayra i tatihitihi no Cawi’ a ( sowal no holam San-Fo-caw saan ), sa Tafugan a niyaro han kora kamaro’an. o Sahfongan ko finawlan masaPangcahay koya pala. o moener a sera sanay. ira ko mamangay Cawi’ han no Holam ( codad a ngangan: 豐年祭之旅 )1988.

O kasiikedan no niyaro’ (部落特色)

O Tafugan a riyaro’, misi’ayaw mililis to riyar ko pasawali a Pangcah, i katimol no Cawi’ ko Tafugan a riyaro. o sakatimol a niyaro’ no pasawali a 'Amis i Kalinko. saka 9 lin ( 第9鄰 sowal no holam) no Cawi’ a niyaro’ ko limaw no niyaro’, caay ka ’alomanay a tamdaw itini. ano pakayni a misalma’ kita i, talacowa adihay ko makapahay a sasalamaan no riyar a niyaro i Kaliko, nikaorira, awaay ko cilamalay a tngasa itini i Fakong, orasaka masanga'ay kita Parakat to tosiya ato paso a tayra ! Tai-xian mapalacalay to ko niyaroaro‘. o 'edengan a lalan koni ko karomakat.

Misi’ayaw mililis to riyar ko pasawali a ’Amis, tada kanga’ayan no palafangay a misalama, nengneng han i lalan tadamahapinang ko lawac. ’adawang no Tafugan niyaro’, o nakamayan to nito'to'an i sacomod no niyaro'. manengneng ko langdaway a riyar i sa’ayaw. o lomaloma’ no niyaro’ i , iraay a misi’ayaw to lotok, iraay to misi’ayaw to riyal, o ka'emingay a niyaro no Pangcah ko Tafugan a riyaro’. nawhani o pasawali misi’ayaw to riyar, orasaka o kakaenen a o foting, o’afar, o kalang ato cekiw ato rengos, saheto itira i riyar a miala, ano fangcalay ko romi’ad i ira to ko kalomaan a kakaenen. saka malopisak to i kasaniyaro’ no pasaetip ko ’Amis miliyas to niyaro’ ato kaliomahan, nengneng han ko tamdaw no niyaro’ caay to ka ’adihay, awaay to ko matengilay to sonisoni. 'edeng to ko mato’asay ato wawawawa itini i niyaro. o roma how i, ano mangalay a tayra i kalinko, pasi'amis fesochan ko parakat to padiling,maedengay cecay ira ko pangkiw no toki a tangasa to.

O nikalopisak no Tafugan (人口分佈)

Itiniay i Fengbin Cen(Siyang) no Hualien ko Tafugan a niyaro’, 33 ko sa’osi no parod no loma’, 69 ko sa’osi no tamdaw.

mahaop ko 78% ko ka’aloman no Yincomin, polong han i, 54 ko tamdaw; o roma sato i, 22% ko ka’aloman no roma a finacadan, polong han i, 15 ko tamdaw.

O kahaop (pa-sin-to,百分比) no ka’aloman no tamdaw no kasafinacadan i,78% ko Amis.

O finacadan no Yincomin (所屬阿美族群)

O Pasawali a ’amis ko Tafugan a niyaro' , itini i nowalian a lotok, mililis to riyar, mifater to Kalingko na itira i Fakong talatimol tangasa i Madawdaw, saka pasawali a ’amis han. i tiniay i Fengbin-syang (豐濱鄉 sowal no holam ) no Hualien-siyen (花蓮縣 sowal no holam ) ko Tafugan a niyaro’. o Malalo’ong a niyaro, oTingalaw a niyaro, o Fakong a niyaro, o Haciliwan a niyaro, oTidaan a niyaro, o Makota’ay a niyaro, o Laeno a niyaro, o Ticilan a niyaro, o Cawi’ a niyaro ato Tafugan a niyaro, moetep a niyaro ko pipolongan.

O pitooran no finawlan (族人信仰)

Tadasakenaay a pitooran no finawlan ko San-fo-kiw tingsikiway, o pitooran ko finawlan no Tafugan i, kalimelaan ko sowal no Kawas, to sakafana’ to ’orip no tamdaw, ato awaay to ko kaka to nikafana’to codad how i. ora ma’araway a kiwkay i, o tingsikiw ato ciwlokiwkay, o ciwlokiwkay a tamdaw ko ka adihay. pakayni sa’opo no kinkay, malosakarikec sto sakarakat no ’orip no Yincomin, mamaan ca ko deamk no sapitolon ko niyaro’.