Tana’al/Toto’

Tana’al/Toto’(葫蘆爪/葫瓜)

O likisi no tana’al/toto’葫瓜/葫蘆瓜的由來

Itini i ‘orip no kalotamtamdaw, olanan a tana’al/toto’ hananay a dateng i, ilaay to a kaladatengeng no tamdaw aca no Pangcah/’Amis, lomasato oya ma’ikesay mi’icangan a heci nira i nga’ayay a sapiradom to nanom ^epah ato patelian to maamaan. O sowal no mikingkiway o mafanaay a pasowal a tamdaw i, naitiniay i Aciw(亞洲) amilingato, dodosato to rikol no 4,000 amihecaan malengak to a tayra i Aforika(非洲), dodosato a tayra i cowaco:wa a kanataran, aninisato ano i Mosiko(墨西哥) to, ano i Miro(秘魯) ato Tayko(泰國) to iraay to amahpinang kopi paloma to tana’al/toto’ to pinapi:na a mihecaan. Itini i Icipoto(埃及) hawi, ora tana’al/toto’ hananay o todongay o maro sapipatapi nira to mapatayay a tamdaw. Itinisato i Henan no Ciowkuk(中國河南) to ‘ayaw no pito ano falo so’ot a mihcaan i, ora tana’al/toto’ hananay iraay to ma’alaw amasadak naitadem. Tangasa imatini pakaaraay to ‘enem ato pito so’ot a mihecaan tora Hemo(河姆) ponka(文化) no Koaping(中華).

O pinangan no tana’al/toto’葫瓜/葫蘆瓜的特徵

Matiya o masay ami dapdap ko rengaw nira, kakahaday salimolosanay cifanohay hatatosatosa saan ko papah nira, iraay mato fokes ngisngis sapi kalic nira i kilang, malawod ko kacihelangan ato kalafawfawan i ano fa’inayang to ano fafahian to mahecaday to aci hana to tomel’iay hana. Ka’edaw no pirarad nira i pakaaraay to 15 komi, saciheci sa irako rimoroay matomari, irako tosaay koka rimoro, irako ko’edaway pakaaraay to cecay komi, oraloma’ ora heci nira i, sato saan o kangdaway ato tomeli’ay, nikaorila metalaw toka si^enawan ato kafaliyosan.

Sama^nen komaen ko heci nira.如何食用葫瓜/葫蘆瓜

Ano ciheci to kola tana’al/toto’ i, yacaho ka ’ikes i, ri’ayawen to ami ridateng ami ara, tada fangcalay ama radateng, ano sakohawen to ano chiyanen to, nga’ayay to ami samaamaan ami tangtang. Nikaorila itini i Dipong(日本) i, oroma pecihanho ami cikcik ami pawari, rikol sato ami tangtang maro dadeng, itini no Amilikaan i, irako mipacamolay to sapafangsi ami tangtang tiya o maro nananomen nangra, romasato oya ‘akaway nira ato papah nira iraay komi sadadengay a komaen.

Oya ma’ikesay a heci nira.純熟的葫瓜果/葫蘆瓜果

Ma’ikes to ko heci no tana’al/toto’ i, caay to kaga’ay a kaladatengen ami tangtang, sanaw araen ami ritod ami pawali mi’icang, ano ma^engto koka ‘ateka nira i, ritosa han ami pela’, falahen koya laloma’ay nira, tiya maro papa sapicahok to nanom to felac to poliyaw to kalo- maamaan, romasa ano caay ka pela’en i, kolkol hanca nani fafaled koya iraloma’ay nira, tiya malo sapi radom to nanom, o patelian to ‘epah ato kalomaamaan, irako micongaay i papotal nira tosaka kapah a paca’it i patih ato fadahon no roma’. Sanaw i itini toya mipaypayiay a tamdaw i, maolahay ami ara to heci no tana’al/toto’ tosapi sakawas nangra. Romasato ngaay sasa’angen to sapiparadiw kora ma’ikesay a heci nira.

Samaanen ami paroma to tana’al/toto’.如何種植葫瓜/葫蘆瓜

Sapaloma to tana’al/toto’ i, pakayraay toya kakoc nira, sa’ayaw miara to kakoc nira ami pawali ami ‘icang, tiya ami misasapal, ma^engko to’as nira i, palomaen i omah, o lengaw no tana’al/toto’ i matiyato masay ami dapdap ami kalic i kilang, sanaw misanga misarangra topi palomaan to tana’al/toto’, opipalomaan to tana’al/toto’ i, ma^deng itira i saka 3~4 a folad to cecay amihecaan, tangasasato i 9 a folad, ma^deng to aci falo aci hana ci heci. Itini i so^metay a romia’ad a marengaw, maolah a pananomen, ano matatodong kopi pananom, facal koka rengaw nira. Romasato ano matatodong kopipacidal ato fangcal ko ka rengawan nira a sota’para i, kalamkamay aci falo aci hana, tiya adihay fangcal ko heci nira. Ano misanga topi salangraan i, matiyahan opisanga’ to palomaan to foto(葡萄), polong no omaomahan ami salangra, tiya matating kora heci nira, tala’ayaw koka tata’ak no heci nira i, ira komi tafoay to heci nira to sakacaaw kacifao, tiya fangcal makapah koheci nira, ano matatodong koka tata’ak no heci nira i, ma^eng to a araen, tiya mangaay to a kaladatengen, nawhani o heci no tana’al/toto’ i, nanomamang tangasa katata’akan nira i, sahto o kangdaway, ano caay ka tatodong ami siwka i, aratek matafesiw to ko pisiwkakan, caay to kanga’ay a mara dadeng.

Opisiwkakan to tana’al/toto’葫瓜/葫蘆瓜收成期

Opisiwkakan to tana’al/toto’ i ma^edeng itira saka 9 folad, sanaw malawod ko 8 a folad i misatapang to ami compi to sakataial, tayni i omah ami hapinang toka ciheci nira, ano kangdawho i ko^engelayho cingra madengay a datengen, ano adihay sato i manga’ay a cikciken ami pawali to sapipa halafin a nga’ay a kaladatengen, ano ma’ikes to koya heci no tana’al/toto’ i, satemeli’ sato ko podac nira, ‘atekakay to caay to kangaay a kaladatengen, ‘ican hato i tapangan tagasa ika’ikesan nira i, sa’ateka sato koya podac nira tiya mirito, miliyaw ami pawali, to sasangaen to papa/toto’ , lomasato to sapiladom o patelian to nanom, aca o sasangaen to sasalamaan. Ano militod to tana’al/toto’ i, mi’osawan ko ‘akaway/wikol nira ami saka ^edaw, tiya manga’ay ami tatoy, ano mi tangtang to tana’al/toto’ i, iraay ko mipodacay iraay ko caay pipodac, nikaorira cifanohay ko podac nira, sanaw solingaen kopi sasaw tiya mitangtang.(Siwkolan 'Amis suman0627/’23

Tahapinangan 參考文獻

Ø 又是一年葫蘆種植季，科普一下葫蘆種植管理技術大全。

Ø  扁蒲 Lagenaria siceraria (Mol.) Standl.. 臺灣物種名錄. 臺灣: 中央研究院生物多樣性研究中心. [2013-01-24] （中文（臺灣））。