Tafalong 瞭望台

O ngangan no Tafalong (太巴塱部落由來)

mikawit
O ngangan no Tafalong

O kaitiraan nona niyaro' itiraay i saka'etp 'apilis no sawalian a tokos no Taywan.O no Tafalong no pangcah i, o sowal są a cecay, caay ka lacodad. pakayni i Fakong a Cilakala lotok a tyani ko tato’as no Tafalon a niyaro’, i rikor i, ta malinah ko finawlan i Dong-fo niyaro’ saan. Saka , Masa’alomanay ko i niyaro'ay a tamdaw ato caay ka pipalomaan a sera. samisalinalinahan kora paniyaro'an ngara tahaniniay Tafalon. i ’ayaw ho, adihay ko apalang hananayay a kalang i 'alo, saka, o “’afalong” ko ’ayaway a ngangan no Tafalon, falic han sano Kuwaping o Apalong(阿巴塱) hananay, o tatodong nonini a sowal o Adihayay ko kohecalay a kalang sanay , orasaka falic han to to Tafalong, ono sano Kuwaoingan a pangangan to 太巴塱 konini,[1]巴塱 祖靈庇護之地 (頁面存檔備份,存於網際網路檔案館),Nownews今日新聞網 雜誌櫃,今日傳媒股份有限公司,2014年9月6日查閱。</ref>o romai, lra ko kakahaday a sera hananay a sowal itini.

O kasiikedan no niyaro’(部落特色)

mikawit
 
加一串文字

O Tafalong a riyaro’, o ta’akay a niyaro’ i ilaloma'ay no Guangfu-syang (光復鄉 sowal no holam ) no Hualien-siyen (花蓮縣 sowal no holam ) ko Tafalon , itini i ira ko sepat a niyaro’ pisaopoan, o kawalian a niyaro’(東富村)、o saetipan a niyaro’(西富村)、o satatimolan a niyaro’(南富村) ato sa'amisan a niyaro’(北富村) a masaopo itini i Tafalon, itira i Tafalonan iraay ko patiyamay iraay ko matayalay, oya to ko saka'aloman. sa o sowal no holam i o 富田 han.

Pakayni i saka’orip o pala ko pinengnengan no Tafalon, i enaray ko ’orip a Pangcah haw i, fangcal ko pisapala no Tafalon, misafonon a malingad paedeng sa to kakaenen, tada adihay ko mapalomaay panay, o lamlo, o tefos, o konga, losay ato masamaamaa:nay. ira ko ’osaw mana’ang, to laday misadateng, anca talalotok mi’adop, midongec ato midateng to no pala a dateng, roma i, tala’alo mitafokod mifoting, ano i pala to, i fatad no lalan, i lawac no ’alo, i lotok to haw i, iraay ko mamalitod nangra itira. caay kanikaw to kakaenen.

o roma i, Ira ko talolongay a rayray no Pangcah i Tafalong, mapakanengneng to ko ’atomo、nito’to’an、mitenoon ato nakamayan to saki’orip a lalosidan i niyaroan. sato maemin cinaneng ko mato'asay no 'Amis. i polong no lisin no Pangcah i laloma’ no cecay a mihecaan, o satata’akay haw i, ya ilisin no kaloniyaro’ itiniay i faloay a folad. o roma sato , itini i ira ko pita’ong ngara to to’as ato rayray no pangcah, onini a piilisinan a romi’ad, o kaolahan no mihololay a tayra mikapot to acang no kaloniyaro’.

O Rikisi no Tafalong (歷史)

mikawit

Misanga’ to ’atomo (陶器工藝)

 
Misanga’ to ’atomo

O sowal no mana’angay a litid no rikisi i, i ’ayaw no cecay so’ot ira ko lima polo’ a mihecaan, iraay to ko pisanga'an to ’atomo no Pangcah. o sarakatay misanga’ to ’atomo ko ’Amis a finacadan saan ko sowal no rikisi.

O Tafalong a niyaro’ itiya ho i, o tata’akay pisanga’an to ’atomo, i ’ayaw ho, o sota' ko sapisanga' nangra to kapowa, adihay ko misanga’an to saki’orip a lalosidan, o kaysing, o sala, o kopo ato... masamaamaa:nay a kapowa. o nakamayan misanga’an a lalosidan i, o roma soto, ira ko ’atomo, o koreng, o tatoronan, o tamangan...ato masamaamaanay. nikaorira, yo tayni to ko Ripon a mikowan to Taywan how i, misatapang a misawad ko niyaro’ay a tamdaw to misa’atomo a tayal. pasayra to pisafonon a paloma to panay, nika manengneng ho ita ko pisanga'an to ’atomo a kaysiyaan no sa’ayaway i Atomo a niyaro’.

O nikalopisak no Tafugan (人口分佈)

mikawit

Do'edoen ko sa'osi no Citodongay tono kalotamdaw a demak no Kalinko kowan, ira ko 5,000 ko loma' 1.2 'ofad ko tamdaw no Tafalong, o sa'awaay ko tamdaw a niyaro' o 大華村ato 大富村, i 2022 mihecaan a sa'osi 'dengan 1,349 kotamdaw ato 315 kotamdaw.[2]


Tafalong(太巴塱部落)

 
adawan no niyaro' a Tafalong i Ilisinan

Itiniay i Guangfu Cen no Hualien ko Tafalong a niyaro’, 1,007 ko sa’osi no parod no loma’, 2,958 ko sa’osi no tamdaw.

88% ko ka’aloman no Yincomin, polong han i, 2,609 ko tamdaw; o roma sato i, 12% ko ka’aloman no roma a finacadan, polong han i, 349 ko tamdaw.

O pa-sin-to(百分比) no ka’aloman no tamdaw no kasafinacadan i, ko Amis83%, roma4%.

Ira ko picodadan(太巴塱國小、太巴塱國小附幼) i niyaro’.

Ira ko imeng(鳳林分局富田派出所) i niyaro’.

Ira ko paisingan(東富村衛生室) i niyaro’.

Ira ko kofa(富田村郵局) i niyaro’.

O finacadan no Yincomin(所屬阿美族群)

mikawit

itiniay i Guangfun-syang (光復鄉 sowal no holam ) no Hualien-siyen(花蓮縣sowal no holam) ko Tafalong a niyaro’, O tatapangan a niyaro’, ira ko Tafalong, o Fata’an a niyaro’, o Kiwit a niyaro’, mililis to tarawadaw no Siwkolang a siniyaro’, na itira i tarawadaw no Kalingko talatimol tangasa i Cilamitay, nawhani maemin paniyaro’ i lawac no Siwkolan a tarawadaw sa mapangangan to Siwkolan a ’amis. ira ko Fata’an a niyaro’, o Tafalong a niyaro’, o Sadoa niyaro’, o Atomo a niyaro’, o Kalotong a niyaro’, o Kalotong a niyaro’, o Fahol a niyaro’, o Laso‘ay a niyaro’ ato O kakay a niyaro, falo a niyaro' ko pipolongan.

O pitooran no finawlan (族人信仰)

mikawit

O pitooran ko finawlan no Tafalong i, adihay ko pitooran no niyaro’ a tamdaw, ira ko tingsikiw, o kirisito-kiw, o taw-kiw, o sintaw-kiw ato to’as a kawas no ’amis. o tingsikiw a tamdaw ko ka adihay. itini i ira ko pitooran ngara, pakayni sa’opo no kawas, malosakarikec sto sakavakat no ’orip no Yincumin, saka o Pangcah a tamdaw, ano iraay ko adada, o pades ato ira ko tatiihay a manmaan a demakan, maemin mitahidang to kiwkay mipadang.

O tahapinangan(參考文獻)

mikawit
  1. https://web.archive.org/web/20140906133122/http://www.tipp.org.tw/tribe_detail3.asp?City_No=19&TA_No=7&T_ID=323
  2. 人口統計-人口統計各式列表. 花蓮縣政府民政處. [2022-10-27]. (原始內容存檔於2022-11-08) (中文(臺灣)).